Topienie Marzanny
21 marca jak co roku w Pierwszy Dzień Wiosny uczniowie najmłodszych klas biorą udział w pożegnaniu zimy. Tradycja pożegnania zimy związana jest ze zwyczajem topienia Marzanny. W tym roku żegnaliśmy wiosnę już 20 marca.
,,Topienie marzanny to jeden z niewielu starosłowiańskich obrzędów, który do dziś jest kultywowany, choć w zależności od rejonu – w różny sposób. Marzanna to według ludowych podań słowiańska bogini, która symbolizowała śmierć. Niektórzy uważali ja wręcz za demona. Gdy po jesieni obumierała natura, wierzono, że to przez marzannę – stąd utożsamianie jej z zimą. Śmierć marzanny zgodnie z ludowymi wierzeniami oznaczała budzenie się przyrody do życia, a więc początek wiosny. W tym dniu boginię zastępowało inne słowiańskie bóstwo – Jaryła, które symbolizowało zieloną porę roku. Zgodnie z podaniami, by nastała wiosna, należało uśmiercić marzannę. Symbolem marzanny była kukła, którą starosłowiańskim zwyczajem palono lub topiono. Wierzono, że obrzęd ten to pewnego rodzaju ofiara mająca zapewnić przyszły urodzaj.
Zgodnie z podaniami, by nastała wiosna, należało uśmiercić marzannę. Symbolem marzanny była kukła, którą starosłowiańskim zwyczajem palono lub topiono. Wierzono, że obrzęd ten to pewnego rodzaju ofiara mająca zapewnić przyszły urodzaj.
Kukła marzanny wykonywana była ze słomy, płótna i licznych ozdób (korali i wstążek). Najpierw kukłę po wszystkich domach na wsi obnosiły dzieci, które dodatkowo trzymały w rękach gałązki jałowca. W trakcie tego obrzędu marzanna była wkładana do każdego mijanego zbiornika z wodą, co miało symbolizować jej podtapianie.
Pod koniec dnia kukłę zabierali starsi mieszkańcy wioski i wyprowadzali poza granicę wsi, a następnie podpalali i wrzucali do wody. Zwyczaj symbolicznego uśmiercania marzanny był przez długi czas uznawany za pogański i nawet krytykowany przez kościół katolicki. Mimo tego, tradycja przetrwała i do dziś jest kultywowana w rożnych rejonach Polski.
Symboliczne uśmiercanie marzanny odbywa się w pierwszym kalendarzowym dniu wiosny, czyli 21 marca. Najczęściej w obrzędach topienia marzanny uczestniczą dzieci i młodzież szkolna lub ludowe lokalne zespoły. W niektórych regionach kraju marzannę się topi, w innych najpierw pali.
Wszędzie marzanna wygląda podobnie – jest kukłą ze słomy ubraną w łachmany lub lokalny strój ludowy. Najczęściej kukła nadziana jest na kij, dzięki czemu łatwiej ją trzymać w górze. Ciekawostką jest fakt, że w niektórych miejscowościach marzannę zastępuje jej męski odpowiednik – marzaniok.
Topienie marzanny to dziś bardziej zabawa niż obrzęd. Jest jednym ze sposobów świętowania nadejścia wiosny. Udaliśmy sie nad rzekę Stróżkę i tam podczas śpiewów i wierszy o wiośnie podpaliliśmy naszą własnoręcznie wykonaną kukiełkę.